Imkervereniging Sint Ambrosius

Imkervereniging Ulvenhout-Galder bestaat 100 jaar in 2021

"Van agrarische activiteit naar behoud biodiversiteit"

Een kijkje in een bijenstal op zondag 11 juli

Coronaproof open dag in Ulvenhout en Bavel

Ben jij ook benieuwd hoe bijen leven? En wat een bijenhouder doet? Op zondag 11 juli tussen 10 en 16 u geeft imkervereniging Ulvenhout-Galder je een inkijkje in het leven van wilde bijen en honingbijen. Op dezelfde dag tussen 12 en 16 u kun je ook terecht bij imkervereniging Bavel. Je bent van harte welkom, natuurlijk met inachtneming van de coronamaatregelen.

Imkervereniging Ulvenhout-Galder bestaat dit jaar precies 100 jaar én heeft een vernieuwde bijenstal. Een goede gelegenheid dus om omwonenden en geïnteresseerden uit te nodigen voor een nadere kennismaking met de bijenwereld en het ambacht van imker. Je krijgt op deze open dag de kans om veilig een kijkje te nemen in een bijenkast, je ziet wat het verschil is tussen een wilde bij en een honingbij, je hoort wat je zelf kunt doen om de bijen te helpen en maakt kennis met verschillende soorten bijenhuisvesting.

 

De bijenstal van de imkervereniging is te vinden aan de Annevillelaan in Ulvenhout, tegenover nummer 156, vlak voordat je het viaduct met de A58 over gaat. De parkeergelegenheid is beperkt, dus kom bij voorkeur op de fiets.

Ook de imkers van de bijenhoudersvereniging Bavel hebben iets te vieren: de vereniging gaat haar nieuwe logo onthullen. Je kunt ook zien wat de imkers in de nieuwe bijentuin aan het doen zijn, en meer horen over de teelt van de zwarte bij. Verder krijg je ook hier natuurlijk uitleg over biodiversiteit en bijen in het algemeen.

Je vindt de Bavelse bijentuin tegenover het adres Oude Bredaseweg 13b. Als je bij de groene poort naar achter loopt kom je er vanzelf.

We houden ons aan de coronamaatregelen. Aan de poort wordt gevraagd je in te schrijven en een gezondheidscheck te doen. Handgel en mondkapjes zijn aanwezig. En we hebben voldoende ruimte om bezoekers op afstand van elkaar te houden. Indien nodig zullen we extra maatregelen nemen als het drukker wordt dan verwacht om ieders veiligheid te garanderen.

Voor meer informatie over Ulvenhout-Galder: https://ulvenhout.bijenhouders.nl/ en over Bavel: https://bavel.bijenhouders.nl/.

Juni 2021

Eindelijk is het voorjaar en komt de zomer dichterbij, ja dan beginnen onze activiteiten weer en kunnen wij u elke keer iets vertellen over deze activiteiten, de bijen en de evenementen die wij gaan organiseren rondom ons jubileum. Want, bijen en bloemen zijn erg belangrijk voor mens en natuur!

Op 29 mei waren de NLdoet dagen en werden we verrast door 6 vrijwilligers uit de buurt waaronder een bijzondere gast die ons kwamen helpen met een groot aantal klussen op onze bijenstal aan de Annevillelaan 156. Die bijzondere gast was Joerie Minses, de burgemeester van Alphen-Chaam, die de vereniging had uitgekozen om de leuke klussen, de historische band tussen Ulvenhout en Chaam en de overeenstemming tussen bijenhouden en de doelstellingen van Citaslow. Alphen-Chaam behoort tot het netwerk van Citaslow Nederland waarin bewust leven, duurzaamheid en sociale cohesie wordt nagestreefd. De oorsprong van deze filosofie ligt in Italië, maar intussen hebben zich vele landen en steden zich hierbij aangesloten. Zie ook https://www.cittaslow-nederland.nl/ Onder de lunchpauze werden we door de burgemeester verrast met een bijzondere vermelding en een bijdrage aan de verenigingskas van € 250,-, waar onze penningmeester bijzonder blij mee was.

De leden en vrijwilligers hebben zich de hele dag gestort op allerlei klussen, zoals het verven van de nieuwe bijenstal, repareren van de omheining, het bouwen van een toilethuisje en het kortwieken van bomen en struiken die in de afgelopen maanden door het vochtige weer erg opgeschoten waren. Natuurlijk werden er voldoende pauzes ingelast waarin werd genoten van koffie, thee en limonade en de bijzondere worstenbroodjes van de Ulvenhoutse bakker Van Disseldorp.

‘s Middag kwam er een verslaggever van De Stem langs voor een bijdrage aan de krant en kregen we ook nog bezoek van het Brabants Buske, die de werkzaamheden en het verzorgen van de bijen hebben vastgelegd. De enthousiaste bijdrage was ’s avonds al te zien op Omroep Brabant en voor diegenen die het hebben gemist, kijk hier.

De bijenkasten waren deze dag afgesloten om ervoor te zorgen dat alle vrijwilligers niet werden lastiggevallen. Dat afsluiten werd door de bijen niet altijd gewaardeerd en als laatste werden de kasten door de leden geopende en stroomden de bijen naar buiten.

Al met al was het een zeer geslaagde en actieve dag, ook het weer wad deze dag perfect en is er enorm veel door iedereen bijgedragen. Dus ging iedereen met een goed gevoel naar huis.

En weet: Bijen steken niet, alleen als ze bedreigd worden!

Mei 2021

Zo langzamerhand wordt het voorjaar, beginnen onze activiteiten weer en kunnen wij u elke keer iets vertellen over deze activiteiten, de bijen en de evenementen die wij gaan organiseren rondom ons jubileum. Want, bijen en bloemen zijn erg belangrijk voor mens en natuur!

De afgelopen weken hebben een van onze primaire taken uitgevoerd: het bestuiven van fruitbomen. Deze keer zijn we met een aantal imkers en hun bijenvolkeren op bezoek geweest bij een perenkweker en hebben we daar 2 weken met de volkeren gestaan. Deze kweker heeft zo’n 6 ha perenbomen en de bloesem moet bestoven worden om kwaliteitsperen te krijgen. Het is een heel natuurlijke manier om bijen die de bestuiving te laten verzorgen en voor de bijen is het ook een prima manier om het voorjaar te beginnen. Voor ons imkers is het altijd weer een avontuurlijke reis, je moet je bijen insluiten en verplaatsen en maar hopen dat er niets mis gaat of dat ze een ziekte oplopen, maar we werken er graag aan mee om lekkere peren op tafel te krijgen. Wel hebben we dit jaar wat extra controles uitgevoerd omdat de temperatuur medio april nogal laag was, er zelfs nachtvorst heerste en we op moesten passen dat door de kou en straffe oostenwind voldoende voedsel was om de jonge bijtjes te voeden. In enkele gevallen hebben we zelfs moeten bijvoeren met suikerpasta en stuifmeelvervanger. Maar toch was het een geslaagde bestuiving en gaat iedereen er in de loop van dit jaar van profiteren… We hebben er zelfs een filmpje van gemaakt, klik hier om te kijken.

Nu de bijen weer terug op de bijenstal zijn en het volk weer gestadig groeit naar z’n zomeromvang komt langzamerhand de tijd dat imkers waken voor het zwermen van het bijenvolk. Want als het bijenvolk te groot voor hun kast wordt besluit de koningin te vertrekken en naar een nieuwe locatie op zoek te gaan samen met de helft van het bijenvolk. We zien dan een grote hoeveelheid bijen, een zwerm, tezamen vliegen en deze zwerm kan dan zo maar landen in een boom, dakgoot of soms zelfs op een auto. Het ziet er bedreigend uit, maar dat is het helemaal niet! Bel je lokale imker of het zwermnummer van Ambrosius Ulvenhout: 06-41258269 en de zwerm wordt met spoed opgehaald.

Voorzitter Marian Hulshof bij haar bijen (foto Raymond van der Zalm)

Zo langzamerhand wordt het nu voorjaar, beginnen onze activiteiten weer en kunnen wij u elke keer iets vertellen over deze activiteiten, de bijen en de evenementen die wij gaan organiseren rondom ons jubileum. Want, bijen en bloemen zijn erg belangrijk voor mens en natuur!

De afgelopen weken zijn we druk geweest met de voorjaarsinspectie, een soort voorjaarsschoonmaak waar wij mensen in deze weken in huis ook mee bezig zijn. We controleren dan bij onze bijenkasten hoe het volk de winter heeft doorstaan en of er nog voldoende voer voor de komende weken aanwezig is omdat er nog weinig bloemen en planten in bloei staan. Is de koningin al begonnen is met eitjes leggen, zijn er al jonge bijtjes, is de kast schoon en de bodem vrij van dode (winter)bijen en schatten we in hoe de vooruitzichten voor het volk zijn. We maken de bodem van de kast schoon en vervangen oude raten voor nieuwe om het besmettingsrisico zo laag mogelijk te houden.

Want op besmettingen moeten we als imker extra goed letten, sinds we in Nederland en onze buren al enkele jaren last hebben van (varroa) mijten. Deze mijten planten zich voort op de eitjes van de bijen en voeden zich met de lichaamssappen van larven en jonge bijen. Naast bijtwonden verspreiden ze ziekten onder het volk. Met andere woorden: ze zijn een grote bedreiging voor onze bijen, naast de bestrijdingsmiddelen die worden gebruikt in de land- en tuinbouw en de teruggang van de biodiversiteit in Nederland.

Ook gaan we op zoek naar de koningin in de kast, is ze gemerkt dan is ze wat makkelijker te vinden in al die krioelende bijen en zo niet is dat de ideale gelegenheid ze te merken want het volk is nog klein in aantal.

Hebben we dit allemaal gedaan dan kunnen we ook al de eerste bestrijdingsmaatregel nemen om het volk gezond te houden door het plaatsen van een bouwraam. Met dit bouwraam geven we het volk de mogelijkheid zelf hun eigen broedcellen te bouwen specifiek voor mannelijke bijen (darren) waar de mijten zich graag op richten. Na enkele weken snijden we dit darrenbroed weg waardoor het varroa-niveau laag blijft in het volk.

Hierna kan de kast gesloten worden en gaat het volk zich in het voorjaar sterk ontwikkelen tot een groot zomervolk van zo’n 40.000 – 60.000 bijen en starten met volop honing produceren.

Op het moment komen onze bijen uit de wintertoestand, beginnen onze activiteiten weer en kunnen wij u elke keer iets vertellen over deze activiteiten, de bijen en de evenementen die wij gaan organiseren rondom ons jubileum.  Want, bijen en bloemen zijn erg belangrijk voor mens en natuur!

Ik las laatst een artikel van een collega imker dat heette “Het wordt geen winter meer”; nou dat hebben we de afgelopen maand wel geweten. De natuur was zich al volop aan het voorbereiden op het voorjaar, toen er opeens een enorm koufront over ons land trok en de kou het toch zo’n 10 dagen volhield. We hebben er allemaal van genoten, met de slee erop uit, schaatsen op plassen en vaarten, het was een vreugde in deze moeilijke tijd van corona. Dan denk je natuurlijk gelijk als imker: “als mijn bijen het maar overleven, deze strenge kou”. Nu ik kan iedereen geruststellen, zelf bij de lage temperaturen van de afgelopen maand, -100 tot – 150, was de temperatuur in de wintertros keurig rond de +280, een verschil van veertig graden. Hoe doen die bijen dat toch?

In de winter is een gezond bijenvolk zo’n 8.000 bijen groot en zitten ze dicht op elkaar in een “grote bijentros” en houden ze elkaar warm met hun eigen lichaamstemperatuur. Er is een constante wisseling van plaats in de tros, zodat de buitenste bijen niet te veel afkoelen en plekje wisselen met de binnenste bijen. En ondertussen nemen ze natuurlijk ook voedsel tot zich dat bestaat uit opgeslagen honing en stuifmeel, wat ze in de zomer verzameld hebben. Al met al een prachtige manier om zelfs in deze barre omstandigheden goed te overleven en zich voor te bereiden op het voorjaar.

Inmiddels hebben we alweer kennis kunnen maken met een ander fenomeen van het voorjaar met de bijen, namelijk “de reinigingsvluchten”. Gedurende de winterperiode komen ze niet buiten, dat zouden ze niet overleven, en kunnen ze dus ook hun ontlasting niet kwijt. Want bijen houden van een opgeruimd huis! Zodra de temperatuur het toelaat (boven de 12 graden) vliegen ze massaal uit om zich van hun ontlasting te ontdoen en vind je in de buurt van de korf of kast veel verontreiniging.  Ja ook bijen hebben zo hun onvolkomenheden…

Op het moment zijn onze bijen in wintertoestand en is er weinig activiteit. Maar in de komende maanden gaan wij u elke keer iets vertellen over onze bijenactiviteiten en de evenementen die wij gaan organiseren rondom ons jubileum. Want bijen en bloemen zijn erg belangrijk voor mens en natuur.

Deze keer wil ik iets vertellen over ons oudste erelid Huub Weterings, slechts 87 jaren jong, die ik onlangs bezocht op, in zijn eigen woorden “vluchtplaats”, in Hulten. Zo’n 60 jaar geleden had hij daar 2 ha agrarische grond gekocht en in de loop der tijd omgetoverd in een stukje natuur door het te beplanten met bomen en struiken en het te maken tot een paradijs voor insecten, vogels, en allerlei dieren. Ook had hij zelf het kleine boerenstulpje gebouwd waarin hij en z’n bezoek kunnen verblijven en genieten van de rust. Ik was verbaasd van de hoeveelheid vogels die de voerbakken bezocht: groenlingen, merels, mussen, mezen, spechten, duiven; een bonte verzameling die erop afkwamen. Nu al was er leven te ontdekken in en om het tiental bijenkorven. Ja, echte authentieke korven, door Huub zelf gevlochten. Het was weliswaar een mooie dag maar zo vroeg in het jaar bewees toch maar weer dat ook hier de klimaatverandering zich laat gelden.

Z’n eerste volk kreeg Huub op z’n 14e en sindsdien heeft hij altijd bijen gehouden, door heel Brabant en Zeeland cursussen gegeven over bijenhouden en zelfs nu nog is hij actief op dit vlak naast het overdragen van het oude ambacht van het korfvlechten. Dit alles deed Huub naast z’n beroep als onderwijzer op het lager onderwijs in Rijen en later op het middelbaar onderwijs aan het MAS in Breda. In die bijna 75 jaar als imker heeft hij veel verenigingen zien ontstaan en migreren onder de koepel van de Zuid Nederlandse Brabantse Bijenhoudersverenigingen (tegenwoordig Nederlandse Bijenhouders Vereniging), waar hij ook z’n lerarendiploma bijenhouden heeft gehaald. En samen met veel collega-imkers korven weggezet bij telers van appels, peren, koolzaad en aardbeien. Ook werd vaak de heide of lindebomen bezocht als die in bloei stonden of ging men in Zeeland tijdens de bloei van zeeaster de korven plaatsen. De honing die daarvan ontstaat heeft een eigen specifieke zilte smaak, iets voor liefhebbers. 

Veel van die gewoonten en praktijken zijn in de loop der tijd verdwenen behalve de saamhorigheid en aandacht voor de natuur die daarbij kwam kijken. Dit is iets wat ook tegenwoordig nog terug te vinden is in vele bijenhoudersverenigingen, zo ook bij Ambrosius in Ulvenhout.

Welkom op onze webpagina

Voorzitter Marian Hulshof

Onze vereniging heeft zo’n 40 leden uit de gehele regio. Betrokken bij de natuur zetten wij ons in voor biodiversiteit en bijen in het bijzonder. Gezamenlijk hebben de leden zo’n 200 bijenvolkeren in beheer, waarmee we zorgen voor bevruchting van planten en bloemen en tijdens het bloeien van boomgaarden voor het bestuiven van peren en appels. Daarnaast bestuiven de bijenvolken aardbeien in kassen. Ook maken we samen met de bijen natuurhoning, bijenwas en andere natuurproducten, zoals propolis, wat een geneeskrachtige werking op ons mensen heeft.

Aan de Annevillelaan in Ulvenhout hebben we een verenigingsgebouw en een grote bijenstal met een tweede locatie aan de Seminarieweg. Maandelijks is er op zondagochtend een bijeenkomst om kennis en ervaringen uit te wisselen, want de natuur heeft vele aspecten en het houden van bijen is soms weerbarstig. Alle leden hebben een basisopleiding bijenhouden gehad die door de landelijke koepel de Nederlandse Bijenhouder Vereniging (NBV) wordt georganiseerd. Velen hebben daarnaast jarenlange ervaring opgedaan en meerdere specialistische cursussen gevolgd. Enkele van onze leden zijn daarnaast regelmatig als senior expert (via PUM) in het buitenland om de kennis van het bijenhouden uit te dragen.

Onze geschiedenis: “Op 13 nov. 1921 is op eene bijeenkomst bij Jacobus Timmers te Ulvenhout opgericht eenen bond van bijenhouders met een getal van 16 leden. Dezen bond heeft zich in 1923 aangesloten bij de R.K. Bijenhoudersbond van de Noord Brabantschen Boerenbond te Tilburg en is genaamd St. Ambrosius”. Zoals de meeste bijenhoudersverenigingen in Brabant werden deze initiatieven ondersteund vanuit de pastorale omgeving en werden plaatselijke agrariërs opgeroepen bijen voor de gewasbestuiving te gaan houden. Bijenwas kon dan als bijproduct voor de kaarsen in de kerk dienen. Ook ontstonden hierdoor betere onderlinge contacten en versterkte het de maatschappelijke samenhang.

In de huidige tijd zijn het voornamelijk hobby-imkers die zich inzetten voor natuurbehoud en het verbeteren van de biodiversiteit in Nederland en is de agrarische inzet van het imkeren een bijzaak -hoewel niet onbelangrijk- geworden.

De artikelen op deze webpagina zijn van Piet Thomassen en zijn ook verschenen in het weekblad Nieuw Ginneken.

Zie ook onze webpagina bij de Nederlandse Bijenhouders Vereniging:

https://ulvenhout.bijenhouders.nl

Meldpunt bijenzwerm

Zie je een bijenzwerm? Bel je lokale imker of het zwermnummer van Ambrosius Ulvenhout: 06-41258269 en de zwerm wordt met spoed opgehaald.

Heeft u iets te melden?

Hebt u informatie, die interessant is voor Galder-Strijbeek. Laat het ons weten, dan plaatsen we dat op onze website. 

Stuur ons een e-mail